تحریک الکتریکی مغز tDCS
تحریک الکتریکی مغز (یا تحریک جریان مستقیم ترانس کرانیال) به یک روش غیر تهاجمی برای تحریک مغز اطلاق میشود که در آن از جریان الکتریکی برای اثرگزاری بر فعالیتهای قشر مغز استفاده میشود. ایده اصلی پشت این روش آن است که افزایش یا کاهش فعالیت نواحی خاص مغز، باعث میشود عملکردهای خاصی از مغز تقویت یا سرکوب شوند. در این روش با استفاده از یک جریان الکتریکی ضعیف (حداکثر تا ۲ میلی آمپر) نواحی خاصی از مغز را تحریک می کنند که این کار می تواند اثرات درمانی بر جای بگذارد.
تحریک جریان مستقیم فراجمجمهای یک روش غیر تهاجمی است که در آن از جریانهای الکتریکی ضعیفی بر روی سر به منظور تقویت فعالیت مغز استفاده میشود. از جمله مزایای بارز آن میتوان به ارزان بودن، قابلیت اجرای آسان و غیر تهاجمی و بدون درد بودن آن اشاره کرد.
مطالعات اخیر حاکی از پتانسیل درمانی برای دردهای مزمن عصبی، پارکینسون، بهبودی پس از سکته مغزی، وزوز گوش (زنگ زدن در گوش)، آسیبدیدگی نخاع، آسیبدیدگی مغزی، افسردگی و برخی مشکلات بیماریهای دیگر هستند.
در زمان درمان بیمار چه احساسی دارد؟
در جلسات درمانی با دستگاه از جریان الکتریکی کوچکی که از انرژی باتریهای ۹ ولتی دستگاه تولید شده برای تحریک مغز بیمار استفاده میشود. سپس الکترودها (که در واقع اسفنجهای کوچکی هستند که در اب نمک خیس شدهاند) را روی قسمتهای خاصی از سر قرار میدهند. الکترودها به کمک یک کش یا سربند لاستیکی درمحل مورد نظر تثبیت میشوند. جریان مستقیم در الکترودها جریان یافته، سپس به پوست سر بیمار نفوذ کرده و جریان الکتریکی را در مغز ایجاد میکند. حین کار معمولاً بیماران خارش یا سوزن اندکی در پوست سر خود احساس میکنند.
اثرات درمانی روش تحریک جریان مستقیم فرامغزی
- امکان تأثیر بر یادگیری و کسب مهارت
بر توانایی فرد در یادگیری و آموزش مهارتهای جدید تأثیر داشته باشد.
- امکان تاثیر در تسکین و کنترل درد (در بیماریهای مرتبط با درد مزمن)
معمولا درمان بسیاری از مشکلات مرتبط با درد مزمن مانند فیبرومیالژیا دشوار است. بخشی از این مساله به دلیل آن است که برخی روشهای درمانی “متداول” مانند استفاده از مسکنهای حاوی مخدر اغلب باعث عوارض جانبی نامطلوب شده و حتی خطر اعتیاد و وابستگی به آنها بالا است
- امکان تأثیر بر یادگیری و تواناییهای زبانی
طبق دو پژوهش اولیه،ممکن است در بهبود تواناییهای کلامی و زبان نقش داشته، و همچنین ممکن است انواع حافظه مبتنی بر زبان را نیز بهبود بخشد
- امکان تأثیر بر علائم افسردگی
- امکان تأثیر بر کیفیت خواب
- امکان تأثیر بر علائم اختلال کمتوجهی – بیشفعالی
اختلال کمتوجهی – بیشفعالی” اختلالی است که در آن فرد مبتلا دچار افزایش “تکانشگری” و عدم توانایی در تمرکز روی یک موضوع است
- امکان تأثیر بر بهبودی بیماران پس از سکته مغزی
- امکان تأثیر بر زمان واکنش / سرعت پردازش اطلاعات
- امکان تأثیر بر حافظه کاری
حافظه کاری نوعی حافظه کوتاه مدت است که به توانایی فرد در نگه داشتن مجموعهای از اطلاعات در حافظه، در حالی که به طور فعال در حال دستکاری و پردازش آنهاست، اشاره دارد.
- امکان تأثیر بر دقت بصری
- امکان تأثیر بر علائم بیماری پارکینسون
چه عوارض جانبی دارد؟
به نظر میرسد اثرات جانبی ناشی از این روش جزئی بوده و محدود به محل الکترودها باشد. این اثرات جانبی شامل قرمزی، احساس خارش و سوزن سوزن شدن موقتی پوست میباشد.
سایر عوارض جانبی شامل سردرد، حالت تهوع و سرگیجه باشد
هیچ مدرک علمی وجود ندارد که حاکی از بروز صدمات ماندگار یاعوارض جانبی جبران ناپذیر در اثر استفاده باشد.
هرچند وقت یکبار بایداستفاده شود؟
طول جلسات درمانی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بوده و جلسات در فواصل ۱۰-۱۵ روزه انجام میشوند